بررسی مصادیق تعارض اصل و ظاهر در فقه و حقوق

Authors

عزیزالله فهیمی

محمدرضا زندوکیلی

abstract

یکی از مسائل پیچیده در ادله ی اثبات دعوا در حقوق اسلامی و حقوق موضوعه، مسأله ی تعارض اصل و ظاهر است؛ هرگاه ظاهر از ادله ی مشهور شرعیه و امارات منصوب از سوی شارع باشد، مانند خبر واحد، شهادت و اقرار، در تقدم آن بر اصل تردیدی نیست؛ اما اگر ظاهر مستفاد از قرائن، عرف و عادت، غلبه و شیوع و امثال آن باشد، میان فقها و حقوق دانان در تقدم ظاهر یا اصل اختلاف است. به نظر می رسد مشهور فقها در مقام تعارض اصل و ظاهر، ظاهر را بر اصل مقدم می دانند؛ با این وجود مصادیقی یافت می شود که در آن اصل بر ظاهر مقدم است. علت این است که بسیاری از فقها صرفاً به ظاهری که مورد تأیید شارع است، اعتماد می نمایند. در این نوشتار با بررسی مصادیق تعارض اصل و ظاهر، تقدم اصل بر ظاهر نتیجه می شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مصادیق تعارض اصل و ظاهر در معاملات در فقه و حقوق ایران

یکی از مسائل پیچیده در ادله اثبات دعوی در حقوق اسلامی و حقوق موضوعه مسأله تعارض اصل و ظاهر است و این پیچیدگی، علت های مختلفی دارد یکی از علت های آن وجود اختلاف در مصادیق تقدم اصل بر ظاهر یا ظاهر بر اصل است. ظاهر اگر از ادله مشهور شرعیه وامارات منصوب از سوی شارع باشد مانندخبر واحد ،شهادت، اقرار ، وامثال آن در تقدم این نوع ظاهر بر اصل تردیدی وجود ندارد. اما اگر ظاهر مستفاد از قرائن ، عرف وعادت ، ...

15 صفحه اول

تعارض اصل و ظاهر

بحث تعارض اصل و ظاهر یکى از موضوعات مهمى است که در جریان دادرسى کاربرد فراوانى دارد. چون در جریان دادرسى همیشه دسترسى به ادله اثبات دعوى براحتى امکان‏پذیر نیست، درپاره‏اى از موارد و در مقام عمل آنچه که در دعاوى رخ مى‏دهد با ارزیابى همراه است. در چنین مواردى باید بررسى شود آیا آنچه که یکى از طرفین دعوى مدعى وقوع آن است. رویدادى متعارف است که بنا به سیر طبیعى امور یا حکم غلبه ظهور در امرى دارد یا...

full text

تعارض اصل و ظاهر

بحث تعارض اصل و ظاهر یکی از موضوعات مهمی است که در جریان دادرسی کاربرد فراوانی دارد. چون در جریان دادرسی همیشه دسترسی به ادله اثبات دعوی براحتی امکان‏پذیر نیست، درپاره‏ای از موارد و در مقام عمل آنچه که در دعاوی رخ می‏دهد با ارزیابی همراه است. در چنین مواردی باید بررسی شود آیا آنچه که یکی از طرفین دعوی مدعی وقوع آن است. رویدادی متعارف است که بنا به سیر طبیعی امور یا حکم غلبه ظهور در امری دارد یا...

full text

بررسی فقهی و اصولی جایگاه تعارض اصل و ظاهر در فقه اسلامی و حقوق ایران

چکیده پایان نامه: (شامل خلاصه، اهداف، روشهای اجرا و نتایج آن) 1- هدف پژوهش: بررسی فقهی و اصول تعارض اصل و ظاهر در فقه اسلامی و حقوق ایران، جایگاه تعارض، آثار آن در فروعات فقهی و مسائل قضایی در جهت تشخیص و ارائه ضابطه و معیار آراء در اقوال و نظریات صحیح برای جامعه علمی و حقوقی کشور 2- روش مونه گیری: استفاده از نظریات کاربردی با ارائه مصادیق متعدد فقهی و حقوقی 3- روش پژوهش: بهره برداری از کتاب...

15 صفحه اول

تقدم اصل و ظاهر بر یکدیگر در فقه شیعه و حقوق موضوعه ایران

یکی از مباحث بسیار پر کاربرد و بنیادین در فقه اسلامی و به تبع آن در حقوق اسلام، مسأله تعارض اصل و ظاهر و برتری هر کدام بر دیگری می­باشد. ظاهر در معنا دلیلی است که ظن بر اساس طبیعت امور را پدید می­آورد که از قرینه­هایی سرچشمه می­گیرد. در برابر، اصل، دلیلی است که برای فصل خصومت و رفع سردرگمی بکار می­رود، بدون این­که در صدد کشف واقع بوده و ظن به آن را پدید آورد. در حل تعارض این دو نهاد فقهی و حقوق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله حقوقی دادگستری

Publisher: قوه قضائیه

ISSN

volume 75

issue 73 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023